Canхi hуpochlorit hay còn được biết đến với tên gọi thông thường là clorua vôi là hợp chất vô cơ có công thức hóa học là CaOCl2 có phân tử khối là 127 g/mol. Ngoài ra nó còn có rất nhiều tên gọi khác như calcium hуpochlorite, chlorine, 7778-54-3, hуpochlorouѕ acid, calcium ѕalt, caporit, ѕentrу, t-euѕol, hу-chlor, loѕantin, pittcide, pittclor…
Clorua vôi là muối của canxi với hai gốc axit là hipoclorit (ClO-) và clorua(Cl-) vì vậy nó là muối hỗn tạp và có tính oxy hóa mạnh. Hợp chất này là một chất bột màu trắng, xốp. Nhiệt độ nóng chảy là 100oC, nhiệt độ sôi là 175oC, độ hoà tan trong nước là 21g/100ml. Clorua vôi có khả năng phân hủy chậm khi ở nhiệt độ phòng.
Clorua vôi có tính oxy hóa mạnh tương tự như nước Gia-ven.
Nó có thể tác dụng với khí cacbonat CO2 và nước trong không khí để tạo ra canхi cacbonat, canxi clorua ᴠà giải phóng axit hipoclorơ theo phương trình sau:
2CaOCl2 + H2O + CO2 = CaCO3 + CaCl2 + 2HClO
Clorua vôi phản ứng với axit clohiđric tạo ra canxi clorua, nước và clo theo phương trình sau:
CaOCl2 + 2HCl = CaCl2 + H2O + 2Cl2
Canхi hуpochlorit được điều chế trong công nghiệp bằng cách cho khí clo Cl2 tác dụng với vôi Ca(OH)2 ở điều kiện 30oC. Phương pháp này được diễn ra theo nhiều giai đoạn để tạo ra các chế phẩm khác nhau.
Clorua vôi có khá nhiều ứng dụng trong đời sống và hoạt động sản xuất công nghiệp. Hợp chất này có tính năng nổi bật là giúp tẩy trắng và khử trùng rất hiệu quả nên thường được sử dụng để làm chất tẩy rửa giúp làm sạch nước sinh hoạt, nước bể bơi, tẩy sạch các bề mặt bị cáu bẩn, tẩy uế chuồng trại chăn nuôi, cống rãnh, hố rác… Clorua vôi được dùng để tẩy trắng các sản phẩm giấy, bột giấy, sợi vải hay cao su trong công nghiệp. Clorua vôi còn được dùng để tinh chế dầu mỏ, xử lý các chất độc hại để bảo vệ môi trường do đặc tính oxy hóa mạnh có thể tác dụng với nhiều hợp chất hữu cơ khác.
Dù có nhiều ứng dụng nhưng clorua vôi cũng có rất nhiều tác hại và ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe con người. Đây là chất độc hại có thể khiến kích ứng da. Nếu hít hay nuốt phải thì sẽ gây bỏng, kích ứng da và mắt nghiêm trọng. Uống phải clorua vôi có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Clorua vôi sẽ khiến quá trình đốt cháy xảy ra nhanh hơn nếu hỏa hoạn xảy ra, nó còn có thể phân hủy nhanh chóng khi bị nung nóng hay dính vào lửa. Ngoài ra có thể gây nổ từ nhiệt hoặc nhiễm bẩn trong một số trường hợp. Đặc biệt có thể gây nổ với hydrocarbon (nhiên liệu), hay gây cháy với các vật liệu gỗ, giấy, quần áo, dầu…
Vì vậy cần lưu ý khi sử dụng và bảo quản colrua vôi sao cho đúng cách an toàn. Cần xác định lượng sử dụng cần thiết tránh lạm dụng gây ra những ảnh hưởng không đáng có. Cần có trang bị bảo hộ đảm bảo an toàn lao động khi tiếp xúc như khẩu trang, quần áo bảo hộ, găng tay, kính mắt, mũ. Bảo quản trong các thùng chứa có nắp đậy đủ tiêu chuẩn an toàn ở nơi thoáng mát tránh ánh nắng mặt trời, tránh xa các nguồn nhiệt hay các vật liệu dễ gây cháy nổ khác.
